De prodigiis et ostentis
De l'an 100 AC à l'an 1 AC
190
Anno Mundi 3863
|
Caio Mario contra hostem pugnante, duo circa ejus exercitum vultures ante praelium assiduè comparebant, sequebanturque, noti torquibus ferreis: hos torques cum milites captis avibus apprendissent, illas rursus dimiserunt: ex quo vultures militibus velut notis extra castra quocunque egressis, obvios se laeti, et tanque boni quiddam allaturi ingerebant. Sed cum prodigia multa contigissent, alia quidem vulgaria fuerunt. At ex Ameria, et ex Tuderito Italiae urbibus renunciatum est, noctu per coelum hastas ardentes, et scuta principio errantia visa fuisse. Deinde ad invicem irruentia, more hominum pithnantium acie, impetu facto. Tandem his cedentibus, illis insequentibus omnes versus occasum abiisse. Per ea tempora adveniens Bathabaces Pessinunte, sacerdos magnae matris nunciavit deam in templo ex adytu ad se loquutam, victoriamque belli praedixisse. |
Ante Christum 100
|
191
|
Anno ab urbe condita 652 Quinto Luctatio Catulo et Aulo Maritio (Caio Mayio legendum videtur) Consulibus: Tyberis insolitis auctus imbribus adeo intumuit, ut omnia Romae aedificia dejiceret, et dum majorem urbis partem devastasset, ignis incerto authore edaci flamma plurimas civitatis partes pervagatus, non tantum hominum domorumque miserabilem stragem edidit, sed etiam opum divitiarumque infinitos thesauros adeo consumpsit, ut non tantum plurimae peregrinae victoriae conferre urbi non potuerint. Cumque omnia in circuitu fori depopularetur etiam aedem Vestae corripuit. |
|
192
|
Novemdiale sacrum fuit, quod in Thuscis lapidibus pluerat. Urbs aruspicum jussu lustrata. Hostiarum cinis per decemviros in mare dispersus: et per dies novem circa omnia templa per magistratus, et municipia, pompa ducta supplicatum. |
|
|
Hastae martis in regia, sua sponte motae. Sanguine circa amnem Anienem pluit. Examen apum in foro Boario, in sacello consedit. In Gallia, in castris lux nocte fulsit. Puer ingenuus Ariciae flamma comprehensus, nec ambustus. Aedes Jovis clusa fulmine icta, cujus expiationem, quia prius monstraverat Aemylius Potensis aruspex, praemium tulit caeteris caelantibus, quod ipsis, liberisque exitium portenderetur. Piratae in Sicilia a Romanis deleti. Theutoni a Mario trucidati. |
|
193
|
Ancylia cum crepitu sua sponte mota, servusque Servilii Caepionis matris Ideae se praecidit, & trans mare exportatus, ne unque Romae reverteretur. Urbis lustrata, capra cornibus ardentibus per urbem ducta, porta Nevia emissa, relictaque. In Aventino luto pluit. Lusitanis devictis, Hispania ulterior pacata. Cimbri deleti. |
|
Anno Mundi 3864
|
Caius Marius cum exercitu contra Germanos Sicambros ad Mosam venit, de quibus victor evasit, hunc tam laetum tamque felicem libertatis Italiae, adsertique Imperii nuncium (ut authores sunt Plinius et Lucius Florus) per deos Castorem et Pollucem datis praetori literis, Romanus populus accepit. Factum est quin etiam hoc ipso eodem tempore illis bellis populi Romani quiritibus ostentum. Nuceriae in luco Junonis Ulmus, posteaque ei cacumen amputatum erat, quoniam in ipsam aram procumbebat, restituta est sponte, ita ut protinus floreret. A quo deinde tempore majestas populi Romani resurrexit, quae ante vastata cladibus fuerat. |
Ante Christum 99
|
Anno Mundi 3865
|
Fax ardens Tarquiniis latè visa, subito lapsu cadens. In Piceno, terraemotu domicilia ruinis prostrata, quaedam convulsa, sede sua inclinata manserunt. Fremitus armorum ex inferno auditus. Quadrigae auratae in foro a pedibus sudaverunt. Fugitivi in Sicilia praelis trucidati. |
Ante Christum 98
|
194
|
Clypeus ardens ab occasu ad ortum scintillans transcurrit occasu solis. Plinius libri secundo.
Romae optimates in foro a Mario trucidati. Plutarchus, Orosius, Eutropius, Valerius Maximus libro 3 capite 2 |
|
Anno Mundi 3866
|
Bubone in urbe viso, urbs lustrata, nimbis et procella plurima dissipata, fulmine pleraque tacta. Lanuvii in aede Junonis Sospitae, in cubiculo deae sanguinis guttae visae. Nursiae aedes sacra terraemotu disiecta. Lusitani rebellantes subacti. Sextius tribunus plebis de agris dividendis populo, cum repugnantibus collegis pertinaciter legem ferret, corui duo numero in alto volantes, ita pugnaverunt supra concionem, ut rostris, unguibusque lacerarentur. Aruspices sacra Apollinis litanda, et de lege quae ferebatur supersedendum, pronunciarunt. Fremitus ab inferno ad coelum ferri visus, inopiam famemque portendit. |
Ante Christum 97
|
195
|
Populus stipem, matronae thesaurum, et virgines dona Cereri et Proserpinae tulerunt. Per virgines viginti septem cantitatum. Signa cupressea duo Junoni Reginae posita. In Lusitania prospere a Romanis pugnatum. |
|
Anno Mundi 3867
|
Bubone in Capitolio supra deorum simulachra viso, cum piaretur taurus, victima exanimis concidit. Fumine pleraque decussa. Hastae martis in regia motae. Ludis in theatro, creta candida pluit: fruges et tempestates protendit bonas. Sereno tonuit. |
Ante Christum 96
|
196
|
Apud aedem Apollonis Decemviris immolantibus, caput jocineris non fuit. Sacrificantibus anguis ad aram inventus. Item androgynus in mare deportatus. In circo inter pila militum ignis fusus. Hispani pluribus praeliis devicti. |
|
Anno Mundi 3868
|
Supplicatum in urbe quod androgynus inventus, et in mare deportatus erat. Pisauri terrae fremitus auditus. Muri pinnae sive terraemoru passim dejectae, civiles portendere discordias. Nursiae simulachrum Jovis in partem sinistram conversum. Cupressea simulachra Junonis Reginae posita per virgines viginti septem, quae urbem lustraverunt. Celtiberi, Medi, Dardani subacti. |
Ante Christum 95
|
197
Anno Mundi 3869
|
Lupus urbem ingressus, in domo privata occisus. Bubo in Capitolio occisus. Fulmine pleraque decussa. Signa aurata Jovis cum capite, columnaque disiecta. Fesulis sanguine terra manavit. Aretii mulieri e naso spicae farris natae: eadem farris grana vomuit, urbe lustrata. Ptolemaeus rex Aegypti Cyrenis mortuus. Senatum Populumque Romanum haeredem reliquit. |
Ante Christum 94
|
198
Anno Mundi 3870
|
Caere lacte pluit. Lebadiae Eutychides in templum Jovis Trophonii digressus, tabulam aeneam extulit, in qua scripta erant, quae ad res Romanas pertinerent. Fulminis afflatu pleraque animalia exanimata. Venafri hiatu terra alte subsedit. |
Ante Christum 93
|
|
Vultures canes mortuum laniantes, occisi ab aliis, et comesi vulturibus. Agnus biceps. Puer tribus manibus, totidemque pedibus natus. At hastae Martis in regia motae. Androgynus Urbino natus, in mare deportatus. Pax domi, forisque fuit. |
|
199
Anno Mundi 3871
|
Novemdiale sacrum fuit, quod in Volsca gente lapidibus pluerat. Vulsiniis luna nova decidit, et non nisi postero die hora tertia comparuit. Puella biceps, quadripes, quadrimana, gemina foeminea natura, mortua nata. Avis incendiaria visa, occisaque. |
Ante Christum 92
|
|
In Vestinis, in villa lapidibus pluit. Fax in coelo apparuit, et totum coelum ardere visum. Terra sanguine manavit, et concrevit. Canes, saxa, tegulas vulgo roserunt. Fesulis ingens multitudo inter sepulchra lugubri veste, pallida facie, interdiu ambulare gregatim visa. Per Nasicam Hispaniae principes, qui rebellabant, supplicio consumpti, urbibus dirutis. |
|
200
Anno Mundi 3872
|
Romae et circa, fulmine pleraque decussa. Ancilla puerum unimanum peperit. Fregellis aedes Neptuni nocte patefacta. Maris vituli cum exta demerentur, gemini vitelli in alto ejus inventi. Arretii signum aeneum Mercurii sudavit. In Lucanis gregem vervecum, cum pasceretur, et nocte in stabulo flamma circumdata nihil adussit. |
Ante Christum 91
|
|
|
|
|
Carseolis torrens sanguinis fluxit. Lupi urbem ingressi. Praeneste lana volitavit. In Apulia mulla peperit. Milvus in aede Apollonis Romae comprehensus. Herennio consuli bis immolanti, caput jocinoris defuit. In sacro novemdiali coena deae posita, a cane adesa ante quam delibaretur. Vulsiniis prima luce flamma coelo emicare visa, cum in unum coisset, os flammae ferrugineum ostendit: coelum visum descendere, cujus hiatu vertices flammae apparuerunt. Lustrationibus prospere expiatum. nam totus annus domi forisque tranquillus fuit. Ptolemaeus Auletes ob matris tyrannidem a subditis in Aegypti regnum revocatus. Antiochus Gryphus Syria, Herodiani insidiis moritur. |
|
201
Anno Mundi 3873
|
Bubo in aede Fortunae equestris comprehensus, inter manus expiravit. Fesulis fremitus terrae auditus. Puer ex ancilla natus sine foramine naturae, quo humor emittitur. Mulier duplici natura inventa. |
Ante Christum 90
|
|
Fax in coelo visa. Bos locuta. Examen apium in culmine privatae domus consedit. Volaterris sanguinis rivus manavit. Romae lacte pluit. Arretii duo androgyni inventi. Pullus gallinaceus quadripes natus. Fulmine pleraque icta. Supplicatio fuit. Populus Cereri, et Proserpinae stipem tulit. Virgines viginti septem carmen canentes, urbem lustraverunt. Medorum in Macedonia gens, provinciam cruente vastavit. Seleucus Gryphi filius cum patruo Zynziceno de Syriaco imperio dimicavit, atque acie victum interfecit. Ipse a patruele regno pulsus, atque in Palatio concrematus est. |
|
202
Anno Mundi 3874
|
Lucio Martio et Sexto Julio consulibus in agro Mutinensi duo montes inter se concurrerunt, crepitu maximo assultantes, et recedentes, et inter eos flamma fumoque exeunte. Quo concursu villae omnes elisae sunt, animalia permulta (quae intra fuerant) examinata sunt. Inter initia Marsici belli Alcippe mulier peperit elephantum, et quaedam ancilla serpentem. Ravisius Textor ex Alexandro ab Alexandro libro 2 capite 31. |
Ante Christum 89
|
203
|
Libius Troso, Publius Tarquinius, leges ferentes, cum bellum Italicum consurgeret, prodigia multa apparuerunt urbi. Sub ortu solis, globus ignis a septentrionali regione cum ingenti sono coeli emicuit. Arretii frangentibus panes, cruor è mediis fluxit. In Vestinis per diem septem lapidibus testisque pluit. |
|
204
|
Aenariae terrae hiatu flamma exorta, in coelum emicuit. Circa Rhegium terra mota, pars urbis murique diruta. In Spoletino colore aureo globus ignis ad terram devolutus, majorque factus, e terra ad orientem ferri visus, magnitudinem solis obtexit. Cujus in arce, simulachrum Apollonis sudavit. Aedis Pietatis in circo Flamminio clausa fulmine icta. A Sylo per ludos Romani trucidati, cum ex agris in urbem pecora, armentaque Latini agerent, strages hominum passim facta, armenta in tantam rabiem concitata sunt, ut vastando suos, hostile imaginarentur bellum, lachrymantesque multis affectibus, calamitatem praesagirent suis. Et statim intestinis causis sociale bellum in Italia cum motum est, et Drusus tribunus plebis, domi suae incerto authore interfectus est. Picentes, Vestini, Marsi, Peligni, Marucini, Samnites, Lucani, occultam defectionem meditantes, Quintum Servilium proconsulem, et legatum ad se missum, apud Asculum interfecerunt, statimque clausa porta civitatis, omnes cives Romanos crudeliter jugularunt. Vincentius libri 6 capite 96 apud quem annorum numeri sunt corruptissimi.
Eodem anno, antequam adversus Romanos sociale bellum, se commoveret, omnia animalia humanis usibus subdita, utpote canes, equi, asini, boves, et quaecunque animalia alia atque pecora quae hominibus subdita erant antea. Tunc temporis subito efferata, et domesticae benignitatis oblita, relictis tectis liberè magno cum impetu vagabantur, et non solum aliorum, verum etiam dominorum propriorum aversabantur accessum, nec sine exitio ac periculo. |
|
Anno Mundi 3876
|
Metella Caecilia somnio Junonem Sospitam profugientem, quod immundè sua templa foedarentur, cum suis precibus aegrè revocatam diceret, gregem matronarum sordidis, obscoenisque corporis coinquinatum ministeriis, in quo etiam sub simulachro Deae cubile canis confoetuerat, commundatum supplicationibus habitis, pristino splendori restituit. A Picentibus Romani barbaro more excruciati: ubique in Latio clades accensa. Lucilius Lupus, Spretis religionibus, cum in extis caput non invenisset jocineris, amisso exercitu in praelio occisus est. |
Ante Christum 87
|
205
|
Syllae temporibus canes, et alia id genus animalia rugitu miserabili lugubres voces dedisse scriptum est, quae prodigia intestinum bellum denotarunt, quod sequutum est.
Lucius Sylla cum in Samium profectus adversus Nolam exercitum ducere vellet, Deos patrios de pugnae fortuna confusuit, cum immolaret igitur anguem ab una parte arae prolapsam conspexit, interrogato autem Posthumio auruspice quid portenderet, responsum est, ut magno animo castra hostium invaderet, quo facto potitus est victoria, quae futurae ejus potentiae fundamentum extitit.
Syllae immolanti jecur extrema sui parte speciem laureae coronae prae se tulisse fertur, mirabili futurae felicitatis ostento. |
|
Anno Mundi 3877
|
Lucius Cornelius Sylla posteaquam ex Italia moveret exercitum, cum alia complura Mithridati rege Ponti circa Pergamum missa divinitus signa traduntur, tum vero coronatum victoriae simulachrum, quod Pergameni quibusdam supernè machinis in eum demittebant, cum fere caput attingeret effractum, coronamque multa per frustra humi per theatrum esse collapsam. Quae res vulgo quidem terrorem, Mithridati autem non parum moeroris incussit, tametsi per id tempus res supra spem illi succederent. Ipse enim intercepta Romanis Asia, regibusque Bythinia, et Capadocia expulsis, Pergami consederat, amicis opes, potentatus, ac regna dispertiens, Filiorum ejus unus antiquum principatum in Ponto ac Bosphoro supra Moeotim obstantibus nullis, obstinebat. Alter Ariarathes Thraciam et Macedoniam magno subegerat exercitu, aliaque alii loca duces magnas habentes copias in potestatem redigebant. Ex quibus maximus Archelaus universo mari (nam navibus imperitabat) |
Ante Christum 86
|
206
|
Cyclades insulas in servitutem trahebat, reliquas omnes quae intra Maleam sitae sunt, simul et Euboeam ipsam sujugarat. Inde concitatus ab Athenis usque Thessaliam omnes a Graecis gentes ad defectionem solicitavit. |
|
|
|
Pompeius Sylo in oppidum Bovianum, quod ceperat, triumphans invectus, omen victoriae hostibus ostendit: quia triumphus in urbem victricem, non victam, induci solet. Proximo praelio, amisso exercitu occisus. Mithridati adversus socios bellum paranti, prodigia apparuerunt. Stratopedo, ubi senatus haberi solet, corvi vulturem tundendo rostris occiderunt. In eundem locum sidus ingens coelo demissum. Isidis species visa, fulmine petere. Lucum Furiarum cum Mithridates succenderet, risus exauditus ingens, sine authore. Cum Aruspicum jussu virginem Furiis immolaret, è jugulo puellae risus ortus, turbavit sacrificium. Classis Mithridatis in Thessalia a Romanis in praelio amissa. Cinna et Mario per bella civilia crudeliter saevientibus, Romae in castris Gnei Pompeii coelum ruere visum, arma signaque tacta, milites exanimati. Ipse Pompeius afflatus sidere, interiit. Lectum ejus populus diripuit, corpus unco traxit, quod discrimine civili perseverasset periclanti patriae non succurrere: cum et imperium, et maximos haberet exercitus. |
|
207
|
|
Peiraeum Sylla cum oppugnaret, unus miles ejus aggerem ferens, exanimatus fulmine. Aruspex respondit, Diuturno labore, quod caput jacentis in oppideum versum esset, introitum et victoriam Romanis significare. Post breve tempus Athenae et Peiraeum a Sylla capta. Ilio a Caio Fimbria incenso, cum aedes quoque Minervae deflagrasset, inter ruinas simulachrum antiquissimum inviolatum stetit, spemque restitutionis oppido portendit. In agro Mutinensi duo montes inter sese concurrerunt, crepitu maximo assultantes, recedentesque, inter eos flamma fumoque in coelum exeunte. eo concursu villae omnes elisae, animaliaque multa, quae intra fuerant, exanimata sunt. Exarsit eo anno sociale bellum, quod haud scio an funestius terrae Italiae fuerit quam civile. In eo autem bello Lucius Cornelius Sylla cum in agro Nolano ante praetorium immolaret, subito ab una parte arae anguis prospexit, qua visa, Posthumi aruspicis hortatu, continuo exercitum in expeditionem eduxit, ac fortissima Samnitum castra cepit, quae victoria futurae ejus amplissimae potentiae signum extitit. |
|
208
Anno Mundi 3878
|
Cnaeus Octavius consul dirum omen quemadmodum timuit, ita etiam vitate nequaquam potuit, è simulachro enim Apollinis per se abrupto capite et ita infixo humi, ut avelli nequiret, armis a collega suo Cinna dissidens, praesumpsit animo ea re significari exitum suum, in quem metus prodigii tristi sine vitae incidit.
Conidus centurio in bello contra Marsos fertur miraculo fuisse, quod poculum supra cassidem, modo suscitans flammam. modo remittens deferebat. |
Ante Christum 85
|
Anno Mundi 3879
|
Imminente Romanis primo civili bello, ignis ex hastis subito emicuit, quem vix potuit extingui, Tres corvi pullos suos in viam productos laniarunt, quod ex laniatu superfuit, retulerunt in nidum. Mures aurum in templo raserunt. Capta ex his foemina quinos masculos in muscipula enix est, et tres ex illis devoravit. Tubarum clangor in aere concrepuit. |
Ante Christum 84
|
Anno Mundi 3882
|
Sylla post unum atque alterum cum rege Mithridate congressum, cum magno exercitu jam in Italiam properaret, Satyrum animal humano ore, atque forma, qua pingitur, somno pressum atque ita captum, locorum accolae ad Syllam vinctum perduxerunt: apud quem haud una voce interrogatus quis esset? multisque variarum linguarum peritis ad hoc ipsum adhibitis, tantum vociferatus dicitur, voxque aspera ex eo profecta, inter balatum et hinnitum media. Sylla religione tactus, datis comitibus qui eum in solitudinem deducerent, missum fieri imperavit. |
Ante Christum 81
|
209
|
Eodem anno & alia quaedam prodigia visa sunt. Nam et mula peperit, et mulier viperam pro infante enixa est. terra in urbe adeo horrendè mota est, ut quibusdam in locis omnino soli faciem mutaverit. Capitolium anno circiter quadrigentesimo ex quo conditum erat, incendio est consumptum. |
|
Anno Mundi 3882
|
Syllae circa Tarentum, qua trajecerat immolanti, jecur extrema sui parte laureae coronae formam habens inspectum est, corymbo pendente gemino: Pridie quam Campaniam ingrederetur, duo eximiae magnitudinis hirci penes Ephaeum montem conserere conspecti sunt, omnia quae inter pugnandum evenire mortalibus solent, nunc inferentes, nunc tolerantes: Erat autem visio, quae paulatim a terra elevata quaquaversus per aerem dispergebat, obscuris idolis perquam similis: Post modum evanuit: Nec diu post Mario juniore, et Norbano consule magnas inducentibus copias, Sylla cum neque aciem, neque turmas suorum instruxisset, comminus strenuitatis robore, et audaciae usus impetu, in fugam convertit hostes, et septem millibus caesis, intra urbem Capuam Norbanum inclusit. |
Ante Christum 81
|
210
Anno Mundi 3882
|
Per Syllana tempora, inter Capuam et Vulturnum, ingens signorum sonus, armorumque, horrendo clamore auditus, ita ut viderentur duae acies concurrere per plureis dieis. Rei miraculo intus considerantibus, vestigia equorum, hominumque, et recentes protritae herbae, et virgulta visa molem ingentis belli portendere. |
Ante Christum 81
|
|
In Hetruria Clusii, mater familiae vivum serpentem peperit, qui jussu aruspicum in profluentem dejectus, aversa aqua natavit. Lucius Sylla post quintum annum victor in Italiam reversus, magno terrori fuit inimicis. Aeditui Capitolium una nocte conflagravit. Syllae crudelitate foeda proscriptio principum fuit. Centena millia hominum consumpta Italico, civilique bello relata sunt. |
|
Anno Mundi 3887
|
Plinius libro decimo capite vigesimoprimo author est, Gallii Gallinaceum in Arminiensi agro atque villa Gallerii hoc anno loquutum. Idem refert mirum ostentum contigisse, libro 2 capite35. Quo tempore, Romae Lepidus Pompeii intercessione consul factus, multorum in urbe dissidiorum causa fuit. Syllae acta rescissa. Catulus ex Italia pulsus, in Sardinia frustra bellum molitus periit. |
Ante Christum 76
|
211
Anno Mundi 3888
|
Didius Laelius legatus Pompeii, cui prodigium Romae erat factum, in lecto uxoris duo angues conspecti, in diversumque lapsi. Proximè Pompeio in castris sedenti, accipiter super caput accesserat. In Hispania adversus Sertorium, inter pabulatores occisus. Obsequens capite 119. |
Ante Christum 75
|
Anno Mundi 3889
|
Reate terraemotu aedes sacrae in oppido, agrisque commotae. Saxa, quibus forum stratum erat, discussa. Pontes interrupti. Ripae labentis fluminis in aquam provolutae. Fremitus inferni exauditi. Et post paucos dies, quae concussa erant, corruerunt. Saxum vivum cum provolueretur, in praecipiti rupe immobile stetit. A Sertorio in Hispania exercitus Romani caesi. Adversum Medos variè dimicatum. |
Ante Christum 74
|
Anno Mundi 3890
|
Lucullus contra Mithridatem regem pugnaturus, cum jam copias in aciem educeret, atque utrinque jam pugnae signum datum esset, nullo prorsus judicio praecedente, ingens flammeum corpus, aëre repente confracto intra duos exercitus est elapsum. Erat id corpus forma quidem dolio, argento vero ignito colorem persimile. Subitus itaque tanti prodigii pavor certamen utrinque diremit. Hoc autem circa Otrias ( hic Phrygiae locus ) evenisse traditum est a Plutarcho in vita Luculli.
Sertorio in Hispania exercitum ducenti, tale prodigium est factum. Scuta equitum parte exteriore, jaculaque, et pectora equorum cruenta visa: quod prosperum sibi interpretatus est Sertorius, quia exteriora hostili sanguine maculari solent. Continua ei praelia cum successu fuerunt. Cyzicum Mithridates cum oppugnaret, Aristagorae, qui in summo magistratu erat, Proserpina in quiete visa est dicere adversus tibicines, se tibicinem comparasse. Postero die turres hostium vento disiectae sunt. Ad immolandum bos sacra injussa, de montibus per hostium classem adnatavit, seque ad aras percutiendam obtulit. |
Ante Christum 73
|
212
Anno Mundi 3902
|
Fulmine pleraque decussa. Sereno Vargunteius Pompeius de coelo exanimatus. Trabs ardens ab occasu ad coelum extenta. Terraemotu spoletum totum concussum, et quaedam corruerunt. Inter alia relatum, biennio ante in Capitolio lupam Remi et Romuli fulmine ictam, signumque Jovis cum columna disiectum, aruspicum responso in foro repositum. Tabulae legum aeneae literis liquefactis. Ab his prodigiis Catilinae nefaria conspiratio coepta. |
Ante Christum 61
|
213
|
Cum in agro Pistoriensi Catilinam devicisset, laureatos fasces in provinciam tulit, ibi a Dardanis oppressus, amisso exercitu profugit. Apparuit eum hostibus portendisse victoriam, cum ad eos laurum victricem tulerit, quam in Capitolio debuerat deponere. Lupi in urbe visi: nocturni ululatus flebiles, canum auditi. Simulachrum martis sudavit. Fulmen tota urbe pervagatum, pleraque deorum simulachra decussit, homines exanimavit. Urbs lustrata. Propter dictaturam Pompeii, ingens seditio in urbe fuit. Obsequens capite 122, ubi consulum nomina sunt corruptissima. |
|
214
Anno Mundi 3882
|
Caius Julius Caesar, cum Lusitaniae praeesset, equus insignis fissis unguibus anteriorum pedum, et propemodum digitorum humanorum natus est, ferox admodum atque elatus: Quem natum apud se cum aruspices imperium orbis terrae significare domino pronunciassent, magna cura aluit. Nec patientem sessoris alterius, primus ascendit: Cujus etiam signum pro aede Veneris genitricis postea dedicavit. Ex eo Caesar in maximam spem veniens cum consul esset, reversus ex Lusitania leges populares tulit. |
Ante Christum 81
|
|
Die toto ante sereno, circa horam undecimam nox se intendit, deinde restitutus fulgor, turbinis vi tecta dejecta, ponte sublapso, homines in Tyberim praecipitati. In agris pleraque arbores radicitus eversae, Lusitani et Gallaeci devicti. |
|
215
Anno Mundi 3910
|
Marcus Licinius Crassus cum ducere vellet à Corris exercitum adversus Parthos; pullum ei traditum est paludamentum, cum in praelium euntibus aureum aut purpureum dari soleret, Moesti et taciti milites ad principia convenerunt, qui vetere instituto cum clamore et alacri vulti accurrere debebant, Aquilarum altera vix, convelli a primipilo potuit, altera aegerrime extracta in contrariam ferebatur partem, et scipsam convertit. In ipsa igitur strage legiones praecipue interiere, multa signa amissa et Romanorum infiniti misere trucidati sunt.
Crassus cum eo tempore, quo Caesar in Britanniam trajecit, et barbaros bello vicit, in Parthos studio et cupiditate pecuniae quaerendae exercitum duceret, ad Zeugma juxta Euphratem prodigia horrenda evenerunt. Nam aquila aurea ( sic enim appellatur ea, quae sacellum habet per exiguum, in quo collocata est, quae longissimae hastae affixa gestatur in omnibus exercitibus ex delectu comparatis: cujus quidem hastae pars inferior peracuta est, ita ut possit in terram figi) ea in quam aquila, cum Crasso Euphratem transire noluit, sed terrae perinde adhaerebat, atque si in ea nata fuisset, donec eam multitudo, quae circumstabat convulsit, ipsaque vi consequuta est. Praeterea pons, antequam omnes transirent fractus est. Unde mox contra Oradem regem bellans cum filio Crasso cunctoque ferè exercitu interiit, et à Parthis, qui ejus cadaveri aurum in os infundebant, turpiter irrisus est. |
Ante Christum 53
|
Anno Mundi 3911
|
Marcus Crassus ad Parthos profectus, cum Euphratem transiret, multa prodigia neglexit. Cum etiam coorta tempestas, signifero signum arreptum mersisset gurgiti, et offundente nimborum caligine prohiberentur transire, pertinaciter perseverans cum filio et exercitu, interiit. |
Ante Christum 52
|
Anno Mundi 3915
|
Lana et lateribus pluit ut Plinius libro 2 capite 56 scribit juxta Carissanum castellum , ubi post annum Titus Annius Milo occisus est. Bellum civile ortum , quod magnis jam dudum dissensionibus ac molitionibus parabatur.
Caesar cum infesta contra Pompeium arma suscepisset, multa quoque alia prodigia apparuerunt. In delubris enim deorum sua sponte signa conversa militarem clamorem strepitumque armorum magnum Antiochiae et Ptolomaide ediderunt. Pergami abditis delubris sonus auditus Trallibus in aede Victoriae, sub Caesaris statua inter coagmenta lapidum justae magnitudinis palmam enatam legimus. Quibus adparuit coelestium numen et Caesaris gloriae favisse, et Pompei errorem inhibere voluisse. |
Ante Christum 48
|
216
|
Cnaeus Pompeius belligerans contra Caesarem cum a Pyrrachio egressus esset, fulmina adversa sibi audivit, apum examina signa sua obscurabant, ab ipsis altaribus taurus immolandus fugit, flamma quaedam clarissima ab ejus castris ad Caesaris exercitum ferri visa est, Quae prodigia ruinam Pompeio contra Caesarem pugnanti praedixerunt. |
|
|
Mula pariens, discordiam civium, bononum interitum, mutationem legum, turpes matronarum raptus significavit. Incendium, quo maxima pars urbis deleta est, prodigii loco habitum. Nocturni terrores in exercitu fuere. Ipse Pompeius pridie pugnae die visus in theatro suo ingenti plausu excipi, mox acie victus; in Aegypto occisus. |
|
217
|
|
|
Anno Mundi 3882
|
|
Julio Caesare contra Pompeium pugnante, constat ejus exercitum lapidea saxorum grandine, pene obrutum esse, in cujus castris cuspides sua sponte arsisse memoriae proditum est. Nec multo post Juba rex cum 3 legionibus 800 equitibus frenatis, et 30 elephantis numeroque levis armaturae ingenti, ad Scipionem & Labienum reversus, haud procul ab eorum castris consedit. Caesar hostes fugat, et ejus postea ad Leptim naves concremantur.
Funesta illa pugna quae ad Pharsalum facta est, magnis quidem et multis fuit signis antea praemonstrata. In Elide eum simulachrum Victoriae quod in templo Minervae fuit, a janua aversum, eo die quo sic dimicatum est, sua sponte ad valvas se convertit. Antiochae in Syria bis eodem die tantum est clamor circa urbem auditum, ut cum armis sit populariter in muros discursum. Ptolemaide in templo tympana exaudita sunt. Patavii Caius Cornelius augur quum capturus auguria resedisset, primo conspectu ad suos repente conversus, jam res ipsa conficitur inquit, jam veri opus ineunt, mox repetito auspicio lymphatica voce exiliit clamitans. Vincis Caesar. Ea res quum stuporem astantibus incussisset, detractam ille capiti coronam, non prius repositurum relatus est, quam res acti fidem astipulata esset. Livius sic accedisse author est. Plinius pervenisse strepitum ait duarum acierum ex adverso confligentium ad auguris sensum in Patavinis montibus sedentis, ausique ob id affirmare, aut mundanam machinam brevi solutum iri, aut Caesarem cum Pompeio conflixisse. Sub id tempus quo est in Pharsalia dimicatum, Cassius subito accessu concremavit 35 Caesaris naves, quibus Marcus Pomponius Messanae praeerat, venissetque Messana in hostium potestatem, nisi Pharsalicae pugnae nuncius peropportune fuisset in insulam allatus. |
Ante Christum 45
|
218
Anno Mundi 3920
|
Decimae legionis aquilae Gnaei Pompeii filio, quae fulmina tenebant, visae dimittere, et in sublime avolare: ipse adolescens Pompeius victus, et fugiens occisus. |
Ante Christum 43
|
|
|
Julio Caesare Ravennam jam reliquente, quidam eximia magnitudine in proximo sedens apparuit fistula ex calamis compacta canens, ad quem audiendum, quum praeter pastores, ex militibus quoque plurimi occurrissent, atque inter eos venator quidam, rapta ab uno tuba in fluvium prosiluit, ingentique spiritu classicum exorsus, ad ulteriorem pertendit ripam. Tum Caesar, eatur, inquit, quo deorum vocant ostenta, et inimicorum iniquitas. Jacta est alea. Phasmatis hujus author est Tranquillus. Plutarchus nocte quae Rubiconis transitum proxime praecessit, Caesarem per quietem sibi visum subito matri stuprum inferre, quod insomnium alii in Hispania tum quum quaestor esset, obtigisse memorant, eumque a conjectoribus admonitum, futurum ut terra quae omnium parens esset, aliquando ipsius potestati sub jiceretur, sed quodcumque illi ostentum est oblatum, minus tum insigne fuit quam ea quae circa urbem aut facta aut nunciata sunt. Nam et sanguinem pluisse proditum est, sudasse deorum simulachra, plura loco e coelo tacta Mulam peperisse, Et Rubicone Caesar Ariminum digressus ante oppidum occupavit, eoque Tribuni plebis ex urbe pulsi ad eum venerunt, qui in concione specti vehementer militum animos ad ultionem inflammarunt. |
|
219
Anno Mundi 3921
|
Romae tres soles exorti, paulatim in eundem orbem cojerunt. Et inter caetera portenta, quae toto orbe facta sunt: bos in suburbano Romae ad arentem locutus est, frustra se urgeri, non enim frumenta, sed homines brevi defuturos. Mox Antonius adversum Caesarem Augustum bellum suscepit. |
Ante Christum 42
|
220
|
Romani cum post multa egregia facta divinos Caesari honores decrevissent, die statuto quo accepturus eos in senatum venturus erat sacrificavit, sed in victima quam immolabat, cor non inventum est. ubi licet auruspex felicia Caesari portendere dixisset, diversum tamen accidit, in curiam enim veniens mox Caesar honorem decretum accepturus, tribus et triginta vulneribus confossus occubuit. |
|
Anno Mundi 3921
|
Caesari futura caedes multis portentis antea significata est. Martis enim arma, quae tum apud ipsum more majorum servabantur, quia pontifex erat, sonuerunt Dion Cassius Nicaeus in Caesare. |
Ante Christum 42
|
|
Julii Caesaris mortem admiranda quaedam signa et prodigia praecesserunt, fulgores namque coeli, et nocturnos strepitus, per multa delatos loca, solitarias in forum aves delapsas, in tanta commemorare calamitate fortassi indignum est. Srabo vero philosophus scribit complures ignitos apparuisse homines. Extitisse quendam militis servum, ex cujus manu ingentem emicuisse flammam, quod qui intuebantur, concremari hominem existimabant: |
|
221
|
|
ut vero extincta est, eum nihil mali habuisse liquebat. Ipsi quoque Caesari immolanti cor nusquam apparuisse victimae, quod dirum sanè erat prodigium. Nullum enim animatium sine corde natura constare certum est. Multi praeterea tradidere, ei a vate praedictum, ut magnum idibus Martiis discrimen praecaveret. Ea die Caesar cum in senatum iret, vatem salutavit, secumque cavillatus: Martiae quidem, inquit, idus advenere: cui ille, submissa voce: venere utique, sed nondum praeteriere, respondit.
Pridie apud Marcus Lepidum coenans, cum discumbens quasdam de more subscriberet epistolas incidente sermone quae nam optima mors esset, cunctos praeveniens, magno cum clamore, inexpectata respondit. Illo deinde penes uxorem (ut affolet) dormiente, omnes pariter cubiculi fores atque fenestrae patefactae sunt. Strepitus ac splendore (illucescebat enim luna) perturbatus, Calpurniam sensit profundo sopore jacentem; incertas voces, et inarticulata somno suspiria emittentem: Ipsa vero se ipsum lugere existimabat, quem inter ulnas trucidatum haberet. Quidam hoc mulieri visum obtigisse negant, verum, ut Livius refert, ante Caesaris domum sacellum quoddam instar tumuli decori ac venusti, ex consulto senatus instructum prominebat, hoc in somniis demolitum cernens Calpurnia, maximis prosequi lamentis, et lachrymis videbatur. Cum igitur illuxit dies, Caesarem supplex oravit, ut si fieri posset, foras ne progrederetur, aut senatum saltem differet, sin sua parvi faceret insomnia, aliis divinationibus et sacrificiis rei sciscitaretur eventum. Plutarchus in vita Caii Caesaris. Inter praecipua et crudelia prodigia, alii enumerant stellam crinitam horrendae magnitudinis, qua septem noctes post ejus necem nimio fulgore et magno mortalium metu apparuit. |
|
222
|
Solis praeterea lumen caligine obsessum. Toto namque illius anni spatio pallens globus, et sine splendore oriens, imbecillem et tenuem ex se emittebat calorem, inde aeris intemperies, maximaque frugum creditas extitit. Plutarchus in vita Caesaris. Plinius libro 2 capite 30.
Cum in colonia Capua deducta lege Julia Coloni, ad extruendas villas, vetustissima sepulchra disjicerent, idque eo studiosius facerent, quod aliquantum vasculorum operis antiqui scrutantes reperiebant. Tabula aenea in monumento, (in quo dicebatur Capis conditor Capuae sepultus est) inventa est scripta literis graecis verbisque haec sententia. Quandocunque ossa Capis detecta essent, fore ut Julio prognatus manu consanguineorum necaretur, magnisque mox italiae cladibus vindicaretur. Cujus rei ne quis fabulosam aut commentitiam putet, author est Cornelius Balbus familiarissimus Caesaris. Proximis diebus equorum greges quos in trajiciendo Rubicone flumine consecrarat, ac vagos et sine custode dimiserat, comperit pertina cissimè pabulo abstinere, ubertimque flere, et immolantem monuit, caveret periculum quod non ultra Martias Idus proferretur. |
|
223
|
Pridie autem Idus easdem, avem regaliolum cum laureo ramulo Pompeianae curiae se inferentem, volucres varii generis ex proximo nemore persequuti ibidem discerpserunt. Ea vero nocte cui illuxit dies caedis, et ipse sibi visus est per quietem interdum supra nubes volare, alias cum Jove dextram jungere. Et Calphurnia uxor imaginata est collabi fastigium domus, maritumque in gremio suo confodi, ac subito cubilis fores sponte patuerunt. Centesimo die ante mortem ejus fulmen cecidit juxta statuam ejus in foro, et de nomine ejus superscripto Cliteram ejus capitalem abrupit. Eadem die cum iret in Capitolium datae sunt ei literae indices mortis imminentis. Quae dum referrentur occisus, in manu ejus inventae sunt nondum solutae. |
|
|
|
|
|
Octavius testamento Caesaris patris, Brundusii se in Juliam gentem adscivit. Cumque hora diei tertia ingenti circumfusa multitudine Romam intraret, sol puri ac sereni coeli orbe modico inclusus, extremae linae circulo, qualis tendi arcus in nubibus solet, eam circumscripsit. Ludis Veneris genitricis, quos pro collegio fecit, stella hora undecima, crinita sub septentrionis sidere exorta, convertit omnium oculos. Quod sidus, quia ludis Veneris apparuit, divo Julio insigne capitis consecrari placuit. Ipsi Caesari monstrosa malignitate Antonii consulis multa perpesso, generosa fuit ad resistendum constantia. |
|
224
|
Terraemotus crebri fuerunt, fulmine navali pleraque tacta, turbinis vi simulachrum, quod Marcus Cicero plebiscito ante cellam Minervae pridie quam in exilium iret, posuerat; dissipatum membris pronum jacuit, fractis humeris, brachiis, capite, dirum ipsi Ciceroni portendit. Tabulae aeneae ex aede Fidei turbine evulsae. Aedis Opis valvae fractae. Arbores radicitus, et pleraque tecta eversa. |
|
|
Fax coelo ad occidentem visa ferri. Stella per dies septem insignis arsit. Soles tres fulserunt, cirquaque solem imum corona spicae similis in orbem emicuit: et postea in unum circulum sole redacto, |
|
225
|
multis mensibus languida lux fuit. In aede Castoris nominum literae quaedam Antonii et Dolabellae consulum excussae sunt, quibus, utrisque alienato a patria significata. Canum ululatus nocte ante pontificis maximi domum Lepidi auditi: ex his maximus a caeteris laniatus, turpem infamiam Lepido portendit. Hostiae grex piscium in sicco reciproco maris fluxu relictus. Padus inundavit, et intra ripam refluens, ingentem viperarum vim reliquit. Inter Caesarem et Antonium civilia bella exorta. |
|
Anno Mundi 3922
|
Octavianus Augustus post initum cum Antonio ac Lepido foedus contra Julii interfectores, anteque cum exercitu Romam veniret, multa prodigia visa sunt quibus eorum magna potentia et gravissimi casus, demonstrabantur. Nam Lepido anguis gladium centurionis cujusdam complicavit, et lupus ingressus in castra, intra tentorium Lepidi caenantis venit, ac mensam complexus, amplissimam potentiam ejus ostendit: sed in ea conservanda difficultatem. |
Ante Christum 41
|
|
|
Antonio vero, fossa lacte circumfluens, et concentus de nocte auditus, magnas animi voluptates significavit, ob easque exitum perniciosum. Sed Caesari aquila statim inito cum ambobus foedere, supra tentorium stetit, moxque corvos advolantes, qui ex alis ejus plumas evellere conabantur, occidit. Itaque ex utroque victoriam portendit. |
|
|
Refert praeterea Xiphilinus in Dionis compendio, multa prodigia a Dione recitari ad longum, quae Augusti Caesaris et Antonii temporibus visa sunt, et praesertim tum, cum Brutus et Cassius Romanorum amissam libertatem recuperare contra Caesarem et Antonium conati sunt. Ubi Xiphilinus hoc unum refert, quo commutationem rerum significatam putavit: flumina scilicet quaedam, in Italia in contrarias partes fluxisse, quaedam autem exaruisse prorsus. |
|
226
|
|
|
Brutus et Cassius posteaquam collatis castris in Europam ex Abydo properarent, Bruto terribile ostentum est noctis silentio oblatum. Sedebat solus in tabernaculo, de eventu belli vehementer sollicitus, et jam fortè animum in aliquam ejusmodi rei meditationem intenderat, quum sibiipsi intentus praesensit ad se unum quendam ingredi. Tum vero ad strepitum conversus (nam non multum luminis aderat) videre se arbitratus est feri corporis imaginem astare. Commotus est Brutus horrendo daemonis aspectu, interrogare tamen ausus quis hominum deorumue esset? Quid praeterea sibi vellet? Sum ille (inquit submurmurans) tuus malus genius Brute: in Philippi me videbis. Tum Brutus interritus, videbo ait? ac simul imago illa e conspectu abiit. A pueris inde qui in tabernaculis erant sciscitatus Brutus, an aliquem ad se venientem vidissent? aut foras exeuntem? quum illi utrunque negassent, admirationis plenus dedit se quieti. Postridie quumprimum illuxit Cassio, eam phantasmatis speciem enarravit, ille Epicuri rationibus illixus, ut inanem et nullius momenti aspernatus est. Nec diutius commorati in Europam circa Nigritem Aenum (ut Appianus scribit) biduo copias trajecere, inde ab Aeno ad Serrium montem, omnia quae interjacent perpetuo victoriae cursu armis subigunt. Norbanus ab hostibus propemodum circumventus praesidio decessit, fuissetque omnino clades aliqua insignis accepta, nisi Antonius subsidio affuisset. |
|
227
228
|
Romae lupi per medium forum discurrerunt, animalia urbi minimè assueta infans recens natus loquutus dicitur. Simulachra deorum quaedam sudore, alia sanguine manarunt, inanes voces auditae, armorum strepitus, equorum cursus, quum equos cerneret nemo. Lapidibus pluit, et circa solem prodigia quaedam facta dicuntur. Tres soles simul orti, in unum coivere. Accersitis ex Hetruria vatibus, unus tempus in regnum relabi cecinit, omnesque ut olim subjectum iri, praeter se unum, atque ita compresso spiritu extinctus est. |
|
|
|
Caesari cum honores decreti essent, et imperium adversus Antonium, immolanti duplicia exta apparuerunt. Sequutae sunt eum res prosperae. Caio Pansa Consule statua equestris Antonii domi corruit. Equus phaleratus in ipsius conspectu festinans concidit. Quidam è populo sanguine victimarum prolapso, respersam cruore palmam proficiscenti dedit. Funesta haec ipsi prodigia fuerunt |
|
229
|
Qui mox adversus Antonium dimicans, in mortem vulneratus est, armorum, telorumque species, a terra visa cum fragore ad coelum ferri. Signa legionis quae relicta a Pansa ad urbis praesidium erant, veluti longo situ inductis araneis venire visa, fulmine pleraque icta. In castris Caesaris luce prima, in culmine praetorii super linteum consedit aquila: inde circumvolantibus minoribus avibus excita, de conspectu abiit. Oraculo Apollonis vox audita. lupis rabies hyeme, aestate frumentum non demessum. Veterranis Caesari consulatum flagitantibus, terribilis tumultus Romae fuit.Caesar cum in campum Martium exercitum deduceret, sex vultures apparuerunt. Conscendenti deinde rostra, creato consuli iterum sex vultures conspecti: veluti Romulo auspiciis novam urbem condituro signum dederunt. Reconciliatione inter Caesarem, Antonium, Lepidum facta, foeda principum fuit proscriptio.
Tres soles visi. Plinius libro 2 capite 31. Occisores Julii ab Octaviano vincuntur, qui et ipsi sibi mortem consciscunt, pereuntque iisdem pugionibus, quibus Julium interfecerant.
Trallis terraemotu consederunt. Indi ab Augusto per legatos amicitiam postularunt. Augustum Calabriam et Gallos vectigales facit, Cyzicenos libertate privat. |
|
|
|
|
230
|
Ante bellum quod ab Octavio contra Antonium gestum est, bubo in urbe volavit ad Concordiae templum, deinde ad reliqua, jn quibus etiam considebat. Aethnae ignibus multae cicitates finitimae diro incendio absumptae. Draco biceps in Hetruria pedum 85 longitudine visus, qui cum multa jam vastasset, fulmine est percussus. Antonii statua, quae in Albano collocata erat, cum esset lapidea, multum sanguinem emisit. Illico coepit Caesaris cum Antonio bellum cujus apparatus omnes vicit superiores, qui cum biduo certavissent apud Actium ubi nunc est Nicopolis inter se, Antoniani victi sunt. |
|
Anno Mundi 3923
|
Mula Romae ad 12 portas peperit. Canis aeditui mortua, a cane tracta. Lux ita fulsit, intempesta nocte, ut tanque die orto, ad opus surgeretur. In Mutinensi victoriae Marianae signum meridiem spectans, sua sponte conversum in septentrionem hora quarta cum haec victimis expiarentur, soles 3 circiter horam tertiam diei, visi, mox in unum orbem contracti. |
Ante Christum 40
|
|
|
|
|
Latinis in Albano monte cum sacrificaretur, ex humo, a pollice Jovis cruor manavit. Per Cassium et Brutum in provinciis, direptionibus sociorum, bella gesta. Notatum est prodigiis loco fuisse, quod Publius Ticius praetor propter dissensiones collegae magistratum abrogavit; et ante annum est mortuus. Constat enim neminem qui magistratum collegae abstulerat, annum vixisse. Abrogaverunt autem hi: Lucius Junius Brutus consul, Tarquinio Collatino: Tiberius Gracchus, Marco Octavio Caecinnem; Publius Tarquinius, Publio Marullo: Tullius, Bruto et Cassio, pugnam adversus Caesarem et Antonium Molientibus. In castris Cassii examen apium consedit. Locus, aruspicum jussu interclusus, interius ducto vallo. |
|
231
|
Vulturum, et aliarum alitum, quibus strages cadaverum pabulo est, ingens vis exercitum advolavit. Puer in Pompa Victoriae cultu cum ferretur, ferculo decidit. Lustratione lictor perversis fascibus lauream imposuit. Brutianis in praelium egredientibus, Aethiops in porta occurrit, et a militibus confossus: Cassius et Brutus interierunt. |
|
|
|
|
Anno Mundi 3928
|
Anno eo quo Marcus Vipsanus Agrippa cum Lucio Caio (quem alii Caninium Gallum vocant) consul erat, in urbe multa portenta nunciata sunt, sed in primis complures Delphinos ad Aspidem oppidum Africae concertantes inter se juteriisse, in eodemque oppidum pluisse sanguinem, eundemque statim a volucribus in varias partes allatum esse memoriae proditum est. Porro quod Liviae (quae Caesaris uxor erat) evenit, magnam Octavio attulit voluptatem. Nam aquila in sinum ejus conjecit gallinam albam, quae ramum lauri gerebat, in qua baccae erant. Quae res cum magnum aliquid significare videretur, Livia gallinae magnam curam habuit, sevitque laurum, quae cum crevisset, lauream suppeditabat iis, quam parta victoria triumpharent. Eodem anno Antonius ex Syria in Italiam venit, propter bellum Sexti, a quo magna clades Caesari illata est. Herodes in Judaea Hyerosolimam cepit, ac reliquum anni in subigenda provincia consumpsit. |
Ante Christum 35
|
232
|
Ante bellum Antonii cum Caesare mira prodigia fuisse certum est: constat enim Pisaurum urbem non longè ab Hadria, in qua Antonius colonos deduxerat, hiatu terrae absorptam periisse. |
|
|
Albae statuam quandam Antonii lapideam multos dies sudasse, et cum a quibusdam siccaretur, non destitisse sudorem emittere. Patris dum ibi Antonius esset, Herculis fanum fulmine tactum arsisse. Athenis ex pugna gigantea Bachum vi ventorum excussum in theatrum decidisse. Eadem tempestas Eumenis et Attali Colossos, qui Athenis erant, Antonio transscriptos humi prostravit, et quidem solos ex multis. Praeterea etiam Cleopatrae navis, quae Antonias dicebatur; signum horrendum habuit: Nam cum sub puppi hirundines nidificassent, supervenere aliae, et primis per vim expulsis, nidos destructere. Japidae, Dalmatae, ac Pannonii in potestatem à Caesare redacti.
|
|
233
|
In bello contra Caesarem et Antonium, Marco Bruto tum alia horrenda prodigia visa sunt, et praeter caetera aquila quaedam apum plena, conspecta est, et tribuni militaris cujusdam repente brachium mira suavitate rosei odoris manantem, vidit. Quod cum plures abstersissent, nihil tamen desiit. Duas etiam referunt aquilas in medio utriusque exercitus spatio, ante praelium congressas, simul pugnavisse; Quas cum vidissent, omnes in praelium profectas, silentium ambo castra tenuerunt: Permagnum et incredibile fermè; cessisse tamen aquilam è partibus Bruti profectam, atque fugisse narrant. Mox sequuta est infelicissima Bruti clades, post quam sibiipsi manus intulit. Haec testatur Publius Volumnius philosophus, qui ex initio Bruto commilitaverat et ex eodem Plutarcho. |
|
Anno Mundi 3934
|
His diebus trans Tyberim è taberna meritoria fons olei terram exundavit, ac per totum diem largissimo rivo fluxit. Hoc tempore verum Augusti imperium inchoatur, quo bellis civilibus finis impositus est, unde Augusti appellationem Senatus propter successum et felicitatem ejus in rebus gerendis. Functius ex Orosio, Eusebio ac aliis, qui tamen in temporum supputatione hic, ut in aliis etiam, mirum in modum dissentiunt |
Ante Christum 29
|
234
Anno Mundi 3935
|
Terraemotus in Judaea magnus, quo hominum triginta millia periere. Josephus de bello Judaico libro 1 capite 27. victis ac fugatis apud Accium Antonio ac Cleopatra, Aegypti regnum in Augusti potestatem venit, ac Romanorum provincia facta est. |
Ante Christum 28
|
|
In Aegypto imber non solum aquae sed etiam sanguinis de coelo cecidit, in qua regione ne ros quidem antea ceciderat. |
|
|
Praeterea draco mirae magnitudinis, ut primum ab Aegyptiis visus est, statim mirum in modum sibillavit; Stellae quoque visae sunt, quas Graeci cometas vocant. Apparuerunt etiam imagines hominum mortuorum, et simulachra Deorum moesta fuerunt. Postremo ipse Apis (deus) mugitus ingentes et miserabiles edidit, ac vim lachrymarum profudit. Eodem anno Octavius Caesar devicto Antonio totum Aegptum subegit et tributariam fecit, eique praefecit Cornelium Gallum, triumphavit de Aegyptiis Romae & ornamenta Cleopatrae reginae in templo posuit. |
|
235
|
Marcus Antonius cum Caesarem adversus quem militabat, ad singulare certamen frustra provocasset, ea postea nocte, cum jam fermè intempesta esset, cunctis silentibus, et ob timorem futuri eventus, magna cura anxius subito concentus quosdam omnis generis organorum ferunt auditos, et simul clamorem veluti coetuum quorundam cantu et saltatu satyrico strepentium. Fuisse autem hoc aiunt à media urbe ad eam portam, quae Caesaris castris erat apposita, tandem per hanc portam ingenti clamore eam turbam egredi visam. Et mox Antonius rebus desperatis, cum Ero servo frustra interficiendum praebuisset, sibi ipsi manus crudeliter intulit. |
|
Anno Mundi 3938
|
Octavius Caesar posteaquam Augustus est cognominatus, ei subito de nocte prodigium non parvum extitit. Tiberis enim in aequis et planis locis urbis ita stagnavit, ut in iis navigaretur. Qua ex re vates Caesarem majorem in modum auctum iri praedixerunt, urbemque omnino in ejus futuram potestate. Itaque Augustus ea quae pertinebant ad imperium, alacrius faciebat, et diligentius, quasi id sibi deorum ac hominum consensu datum esset. |
Ante Christum 25
|
|
Sub Augusto Caesare, cetus latitudine pedum viginti, triplicata vero longitudine, atque in omnibus praeter caput, mulieri simillimus, ex Oceano in Celticam venit. |
|
Anno Mundi 3940
|
Fausta quaedam D. Augusti annis, è plebe Ostiae duos mares totidemque foeminas enixa, famem, quae sequuta est, portendit, haud dubiè. |
Ante Christum 23
|
Anno Mundi 3949
|
Sub Apennino, in villa Liviae uxoris Caesaris, ingenti motu terra intremuit. Fax coelestis a meridiano ad septentrionem extenta, luci, diurnae similem in nocte fecit. Turris hortorum Caesaris ad portam Collinam de coelo tacta. Insidiis Romanorum Germani circumventi, sub Marco Lollio legato graviter vexati. |
Ante Christum 15
|
236
Anno Mundi 3954
|
Drusus Tiberii frater, ab Octavio Augusto contra Celtas missus, qui trans Rhenum incolunt, captis rebus omnibus quae factae essent obviam, usque ad Albim fluvium est progressus, ubi quaedam mulier inusitata magnitudine fertur ei occurrisse, atque ita dixisse. Quo pergis Druse cupide et inexplebilis? non enim potes haec omnia ex fatis videre, quamobrem recede, nam tibi adest exitus vitae et rerum tuarum omnium. Itaque Drusus, cum diligenter etiam atque etiam reverteretur, tamen in itinere morbo extinctus est. |
Ante Christum 9
|
237
|
|
In Germania, in castris Drusi examen apium in tabernaculo Hostilii Rutilii praefecti castrorum consedit, ita ut funem praetendentem, praefixamque tentorio lanceam amplecteretur. Multitudo Romanorum per insidias subjecta est. |
|
Anno Mundi 3961
|
Imperante Augusto, crebro et passim plus solito pleraque ostenta, prodigiaque in coelo et in terra visa sunt, Consulti Astrologi, vates, sacrificuli, et ipsa etiam aliorum oracula, responderunt, principem dominumque terrarum naturam parturire. Romani id ad Augustum referebant. Prudentiores de Christo viventium rege, et domino mundi interpretabantur. |
Ante Christum 1 (en fait 2) |
Anno Mundi 3962
|
Zacharias sacerdos domini justus ac pius, cum domino sacrificasset in templo. Vidit angelum Domini a dextris altaris stantem, qui precationes suas quas pro Elizabetha uxore sterili ad Deum fudit, exauditas esse nunciavit. Parituram enim eam mox filium Joannem magnum Dei prophetam, quem ab officio ac virtutibus latè describit. Quod cum credere nollet, ad eum usque diem mutus factus est, donec implerentur ipso facto quae praedicta erant. Luc 1. |
Ante Christum (en fait 1) |
Dernière mise à jour: 20/05/2022 |
|